Rabu, 16 Januari 2019

Puhun Binjai wan Puhun Jingah

Kamis, 17 Januari 2019

Oleh : Muhammad Fitriadi

Ujar urang, di Luuk Suntul, nang wayah ini bangaran Kampung Wayau, bahari ada karajaan. Karajaan tu wadah singgah wan mandian bubuhan raja-raja, bila bubuhan raja-raja tu handak tulakan bakapal.
Rajanya bangaran Raja Simamarta. Raja Simamarta banyak baisian tanaman, nang kakaya langsat, rambutan, tiwadak, kapul, ramania, banyak ai lagi.
Raja Simamarta baisian tanaman nang paling disayanginya: puhun jingah wan binjai, nang tumbuh di tabing sungai, di balakang istana karajaan. Raja mandangar habar, ada tanaman nang lamunnya diparaki, urang bisa gatalan.
Balalu, Raja mangiau Patih.
‘Patih Tangkar, cuba pang ikam lihatiakan tatanaman nang ada di karajaan ni. Pandangarku, ada tanaman nang bisa maulah urang gatalan wayah diparaki. Tanaman napa tu?’’ ujar Raja.
“Ayuha, Raja ai. Halaman pian pasti ulun jaga, Kada pacangan ada maling nang wani masuk. Lamunnya ada jua, nih, bahadapan lawan ulun, Patih nang panjagaunya di karajaan ni…,’’ ujar Patih Tangkar kapiragahan.
‘’Nah, ham. Luput sakalinya! Ni duit, nah! Tagal, ikam lihatiakan dahulu tatanamanku nang ada di kabunku, limbah tu hanyar sabarataan nang ada di karajaan.’’
“Bah, Raja ni… Jaka bapadah tumatan tadi handak minta lihatiakan kabun pian, sudah am ulun lihatiakan…’’
Balalu, Patih Tangkar tulak ka kabun.
Patih Tangkar ni urang paling jagau, paling sakti. Kadada tu pang nang wani malawaninya. Sauting haja kakurangannya: urangnya tuli biruangan, tatulian, kada tapi mandangar. Lamunnya diunjuki duit atawa pamakan, hanyar inya mandangar.
Sampai di kabun karajaan, Patih Tangkar tulih kanan, tulih kiwa. Kadada nang pinda ganjil. Tarus ai inya bajalan ampah ka tabing sungai, tadapat puhun binjai wan jingah. Ni-kah satua nang bisa maulah warga karajaan gatalan?
‘’Ui, jingah…! Ikamkah nang maulah urang gatalan?’’ ujar Patih Tangkar.
‘’Kada, Patih ai!’’ ujar jingah.
‘’Iya banar, Patih ai! Bujur! Inya nang maulah urang gatalan! Limbah urang gatalan, disuruhnya urang mangawininya, jujuran -nya harang wan duit binggul, baigal kada babaju, mangulilingi rapunnya…!” ujar binjai, manyahuti
‘’Ikam bangat lagi, binjai ai! Lamunnya urang gatalan, ikam suruh urang mamupuri, sambil baigal-igal!’’ ujar jingah kada hakun kalah.
‘’Hau…? Ampihan, ampihan sudah! Jangan bakakancangan lagi! Biar masalah ni kukisahakan dahulu lawan Raja. Kalu pinda sidin tahu, dimapa maurus ikam nang badua ni…,’’ Patih Tangkar manangahi.
Bulik Patih Tangkar ka istana, balapur lawan Raja.
***
Di istana, Raja sudah basadia duit sagan Patih Tangkar. Raja tahu banar lawan panyakit anak buahnya nang saikung tu.
‘’Badimapa, Patih? Nangapa garang maka rakyat karajaan gatalan?”
‘’Tahu ai sudah ulun, Raja ai,’’ Patih Tangkar hancap manyahut, limbah talihat duit
‘’Lakasi padahi! Nangapa maraganya maka rakyat gatalan?!’’ ujar Raja Simamarta, kada sabar lagi.
‘’Maraganya, puhun jingah wan puhun binjai bakalahi, Raja ai. Inya badua tu bahaharatan, bagaganalan awak!”
‘’Hau…? Dintukah? Lamun damintu, ikam haja sudah nang maurusnya. Ikam nang pamintarnya, panahunya, di karajaan ni. Lamunnya ikam nang maurusnya, bahara kadada masalah lagi,’’ ujar Raja, maambung Patih Tangkar.
Patih Tangkar liwar himung diambung. ‘’Ulun ni lambat disuruh haja, Raja ai. Baya masalah puhun ha…’’
***
Talu hari talu malam Patih Tangkar mahaluwat, kada taulih jua dimapa caranya. Balalu, inya manukui puhun jingah wan puhun binjai tu. Sampai di tabing banyu, diitihinya puhun nang badua tu.
‘’Asa mustahil puhun bisa maulah urang gatalan. Mustahil lamun kadada sababnya….’’ Patih Tangkar gagarunum dalam hati. Dikulilinginya rapun jingah wan binjai tu. Parahatan inya bakuliling, titik banyu nang kaya gatah, matan atas puhun tu.
Dijapainya banyu nang titik tu. Kada lawas, di awaknya timbulan habang-habang, babaial-bial, gatal!
‘’Bah…. Ni pang sakalinya nang maulah urang gatalan tu! Kada maraga napa-napa sakalinya. Ni maraga kana gatah jingah wan binjai haja!’’
Rupanya, wayah turun mandi ka batang, urang diguguri gatah jingah wan binjai nang banyak tumbuh di tabing. Bisa jua urang kada singhaja tajapai rapunnya, balalu kana gatahnya. Urang nang gatalan tu lalu disambat “kajingahan”, “kabinjaian”.
Bulik ai Patih Tangkar ka istana, baulah tatamba gatalan, balapur lawan Raja. Mandangar lapuran Patih, Raja mangiau pangawal, lalu baucap: “Wayah ini jua, jauhakan puhun binjai tu pada puhun jingah! Jangan diparakakan lagi!”
Tulakan ai bubuhan pangawal, manjauhakan puhun badua tu. Makanya, wayah ini kaduanya kada lagi tumbuh bahigaan. Jingah tumbuh di tabing sungai, binjai di tangah hutan. Di kampung, lamunnya “kajingahan” atawa “kabinjaian”, urang kada lagi baigal wan mamupuri puhun tu. Tagal, ada haja jua pang nang masih damintu.***

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Suasana di Rumah Malam Sabtu

 Jumat, 26 April 2024 Suasana di dalam rumah saya, pada hari Jumat (26/04/2024) malam Sabtu sekitar pukul 22.15 WITA. (ahu)