Rabu, 16 Januari 2019

Datu Pintit

Kamis, 17 Januari 2019

Oleh : Muhammad Fitriadi

Bahari, ada kampung nang andakannya di unjut banua, di hulu batang banyu, bangaran Kampung Wayau. Di situ, ada urang nang bangaran Datu Pintit. Datu Pintit ni disambat tuha, kada. Disambat anum, kada kawa jua.
Umurnya kikira ampat puluhan tahun. Sidin urangnya baik, katuju batatulung. Lamunnya ada urang nang kasusahan, hancap sidin manulungi. Nang kaya urang-urang jua, sidin bakabun di tangah hutan. Tagal, isi kabun sidin malalain pada nang lain. Lamunnya nang lain bakabun tiwadak, langsat, kapul atawa ramania, sidin batanam jagung wara.
Hari tu, pas subuh Arba, hayam sudah rami batingkuuk. Hari masih kadap. Bulan salau-salau. Tagal, Datu Pintit sudah bangun, manjumput parang bungkul wan cangkul, handak turun ka kabun.
“Lamunnya lambat tulak, bisa tadahulu nang babatis ampat atawa nang panjang buntut mahabisakan jagungku…,” ujar Datu Pintit dalam hati.
Tulak ai Datu Pintit ka kabun. Masuk hutan, ka luar hutan. Naik gunung, turun gunung. Kada karasaan, sampai sidin ka rarumpuk di tangah kabun. Pas sidin sampai, hari sudah tarang. Balalu ai sidin basiang rumput, mambarasihi jagung nang daunnya pinda layu, karing atawa matian.
Sahari, dua hari, talu hari, saminggu, dua minggu, talu minggu, pinda baik haja kabun Datu Pintit, kadada satua nang maudak atawa marusak.
“Lamunnya nang kaya ini, bisa banyak banar kaina hasilnya. Kawa aku batutukar sarabanya,” ujar Datu Pintit.
***
Datu Pintit ni tamasuk manusia nang katuju puas badahulu sabaluman malihat hasilnya. Pas hari Sanayan, minggu kaampat, tulak pulang sidin ka kabun. Sampai di kabun, sidin liwar takajut, langsung tadikir, malihat banyak jagung nang rusak.
“Siapa satua nang maudak jagungku ni…?!” ujar Datu Pintit, liwar garigitan. “Nang babatis ampat, asa mustahil. Rapun jagungnya, kada tabulangkir. Nang panjang buntut, mustahil bangat. Jagungnya kadada bakas kana lincai. Lamunnya satua nang badua tu nang maudaknya, habis am tabulangkir, lunau dilincainya….”
Pindanya, ni lain gawian satua nang badua tu, ujar Datu Pintit. Lamun nang kaya ini, isuk handak kuhintipakan, ujarnya pulang dalam hati.
Isuknya, Datu Pintit tulak ka kabun mambawa sanapang angin. Sampai di kabun, sidin basintup di higa balanai higa lalungkang. Sampai tangah hari, nang panjang buntut kadada talihat saikung-ikung. Nang ada, urang banar ai lalu, babaju buruk. Pindanya, urang tu handak ka hutan.
“Ui, datu, umpat lalulah…?” ujar urang tu sambil lalu.
“Lalu ha! Kadada nang manangati jua…!” sahut Datu Pintit.
Lawas kalawasan, matahari mulai maniruk.
Datu Pintit handak bulik, tagal sidin bakuliling kabun dahulu, handak mamutiki jagung anum nang buahnya rahat mamanisannya lamunnya dijarang. Pas di tatangah kabun, sidin liwar takajut.
“Naaah… Satua mana pulang nang mambantas jagungku ni?!”
Saban hari, bilang damintu haja. Sampai nang ka pitung hari, Datu Pintit bamula curiga lawan urang nang rahat bapadah umpat lalu di kabun wayah tangah hari tu. Maraganya, limbah urang tu lalu, musti jagung sidin hilangan, rusakan.
***
Limbah tu, dihintipakan Datu Pintit ai urang tu wayah lalu.
“Ui, datu, umpat lalulah…?” Kadangaran suara urang tu bapadah.
Nah, ujar Datu Pintit dalam hati, kada lain lagi: musti ni malingnya! Bagamat sidin bajalan, mahintipakan, mairingi. Sidin kada handak langsung manangkap urang tu, tagal handak tahu, ka mana inya bulik.
Datu Pintit bagamatan mairingi urang tu di balakangnya.
Sakalinya, urang tu lain manusia, tagal urang gaip! Macan jadi-jadian! Ujar, lamunnya bubuhan subalah tu handak ka alam manusia, dipaculnya baju macannya. Lamunnya handak bulik ka alamnya, dipuruknya pulang bajunya.
Limbahnya tahu, isuknya Datu Pintit mahintipakan macan jadi-jadian tu pulang, bagamatan mairingi. Parahatan macan jadi-jadian tu mamakani jagung, hancap diambil sidin bajunya!
Limbah tuntung makan, marasa kahilangan bajunya, macan jadi-jadian tu liwar abutnya, mancarii bajunya ka hulu ka hilir. Sudah tuhuk mancarii, tagal kada taulih jua. Ayungannya, macan jadi-jadian tu habis akal, lalu mangaku lawan Datu Pintit, pada inya nang mamakani jagung.
”Datu… Ulun banyak-banyak minta maap, minta ampun, minta rila. Dudi-dudi, ulun kada lagi mamakani jagung pian. Bulikakan baju ulun. Lamun kada babaju tu, ulun kada kawa bulik ka alam ulun…,” ujar macan jadi-jadian tu mambari maras, parak manangis.
Nang ngaran Datu Pintit ni urang baik, sidin maapi ai macan jadi-jadian tu. Tagal, ada syaratnya. “Nih, baju ikam kubulikakan. Tagal, dudi-dudi jangan lagi ikam mamakani jagungku. Jangan mahaur anak cucuku lagi kaina.”
‘’Inggih, datu ai. Mulai wayah ini, pian ulun anggap dangsanak. Kita baangkatan dangsanak. Ulun kada lagi mahaur anak cucu pian, sampai tujuh turunan. Lamunnya ka hutan, anak cucu pian musti mamakai daun hidup nang disusupakan di higa kuping, sakira ulun pinandu lawan juriat pian.’’
Limbah baangkatan dangsanak, Datu Pintit dibawa macan jadi-jadian tu ka alamnya. Nang ngaran alam gaip, satumat ha sampai. Sakalinya, alam gaip tu sama haja jua lawan alam manusia. Manusia banar ai nang kada kawa malihat alam subalah tu. Limbah tu, kabun jagung Datu Pintit kada suwah lagi rusak atawa kamalingan.
Sampai wayah ini, urang Kampung Wayau wayah ka hutanan musti mangaku bubuhan Datu Pintit jua. Lamunnya ka hutanan, juriat Datu Pintit musti maandak daun hidup di higa kupingnya.***

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Suasana di Rumah Malam Sabtu

 Jumat, 26 April 2024 Suasana di dalam rumah saya, pada hari Jumat (26/04/2024) malam Sabtu sekitar pukul 22.15 WITA. (ahu)